Έκθεση με θέμα “Συναγωνιστής. Έλληνες Εβραίοι στην Εθνική Αντίσταση” στο Μουσείο Εθνικής Αντίστασης στους Κορυσχάδες Ευρυτανίας.

Πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή 22 Μαΐου 2016 τα εγκαίνια στο Μουσείο Εθνικής Αντίστασης στους Κορυσχάδες Ευρυτανίας της έκθεσης “Συναγωνιστής. Έλληνες Εβραίοι στην Εθνική Αντίσταση”, η οποία θα διαρκέσει έως τις 25 Σεπτεμβρίου. Η έκθεση έχει παραχωρηθεί από το Εβραϊκό Μουσείο και φιλοξενείται σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο στον κάτω όροφο του Μουσείου.

Ιστορικό υπόβαθρο:
Υπολογίζεται πώς περίπου 650 άνδρες και γυναίκες από όλες σχεδόν τις εβραϊκές κοινότητες της Ελλάδας εντάχθηκαν σε διάφορες αντιστασιακές οργανώσεις ή έγιναν αντάρτες για να αποφύγουν τη μέγγενη των Ναζί. Η συντριπτική πλειοψηφία εντάχθηκε στο Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο ( ΕΑΜ), το ένοπλο τμήμα του, Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός ( ΕΛΑΣ) και τις οργανώσεις του ΕΑΜ, Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων ( ΕΠΟΝ) και Εθνική Αλληλεγγύη.

Οι πρώτοι αντάρτες εμφανίστηκαν εκεί που χτυπούσε πρώτα η ναζιστική λαίλαπα. Από τα τέλη του 1942 έως τον Μάιο του 1943, 250 Εβραίοι της Θεσσαλονίκης διέφυγαν στα βουνά της Μακεδονίας ακολουθώντας τον ΕΛΑΣ. Η δεύτερη φάση ξεκινά με την ιταλική συνθηκολόγηση στις 8 Σεπτεμβρίου 1943 και την ανάληψη του ελέγχου όλης της χώρας από τους Γερμανούς. Στις αρχές του Οκτωβρίου του 1943, εκατοντάδες Εβραίοι των κοινοτήτων Χαλκίδας, Τρικάλων, Καρδίτσας, Βόλου, Λάρισας, Αγρινίου και Πάτρας εγκαταστάθηκαν με την προστασία του ΕΑΜ στα κοντινότερα βουνά, ενώ από την Αθήνα, περίπου 1.000 άτομα κατέφυγαν στην ορεινή Στερεά Ελλάδα. Στην Ήπειρο, ελάχιστοι νεαροί διέφυγαν από τα Ιωάννινα για να ενωθούν με τους αντάρτες, ενώ κάποιοι Αρτινοί εντάχθηκαν στο Εθνικό Δημοκρατικό Ελληνικό Σύνδεσμο ( ΕΔΕΣ) του Ναπολέοντα Ζέρβα που δρούσε αποκλειστικά στην Ήπειρο.

Ο Ιωσήφ Μάτσας αναφέρει: « Όσοι δεν πήραν τα όπλα, δούλευαν δίπλα στους χωρικούς σαν σύνδεσμοι, στις βοηθητικές υπηρεσίες. Οι πιο εγγράμματοι ανάλαβαν τις γραφικές υπηρεσίες, τον ανεφοδιασμό, τη συγκέντρωση τροφίμων. Οι τεχνίτες δούλευαν στα συνεργεία για την κατασκευή ρούχων, πηληκίων και αρβυλών. Οι γυναίκες έραβαν, έπλεκαν κάλτσες και σκούφους για τη « φανέλλα του αντάρτη» και οι νέες κοπέλες, σαν πιο μορφωμένες, ανέλαβαν τις πολιτιστικές εκδηλώσεις και τις θεατρικές παραστάσεις».

Χάρη στη μόρφωσή τους, πολλοί διακρίθηκαν ως γιατροί, υπεύθυνοι επιμελητείας και επιτελικοί.

Συνολικά 63 Εβραίοι σκοτώθηκαν, εκτελέστηκαν ως μέλη της Αντίστασης. Σύμφωνα με τον Ισαάκ Μωυσή: «Όλοι πέσανε πολεμώντας μέχρι την τελευταία σφαίρα, μέτωπο με μέτωπο με τον εχθρό, χωρίς να λιποψυχήσουν». Η υπόμνηση των ονομάτων τους είναι η δέουσα τιμή σε όσους επέλεξαν τον ένδοξο θάνατο του πολεμιστή ραντίζοντας με το αίμα τους τις στάχτες χιλιάδων ομοθρήσκων τους που δολοφονήθηκαν από τους Ναζί. Η άγνωστη και συναρπαστική ιστορία τους είναι ένα αιώνιο μήνυμα αγώνα και θάρρους. Η άλλη όψη του Ολοκαυτώματος.

Εικόνες από την έκθεση